Rafał Leszczyński, KZN Bieżanów: Przetargi to za mało, kluczowe są umowy a przede wszystkim reforma finansowania kolei

– Zeszły rok był kolejnym z rzędu kryzysowych – ocenił Rafał Leszczyński. Inwestycje były opóźnione ze względu na brak środków unijnych, następnie były analizowane pod kątem ich zasadności przez ministra i zarząd PKP PLK. – W związku z tym umowy, które już dwa, trzy lata temu powinny być podpisane, nie trafiały do podpisu od razu po uzyskaniu środków unijnych, tylko zgodnie z przebiegiem procesu analizy. Niestety nastąpiło to dopiero pod koniec drugiego i trzeciego kwartału, wobec czego kryzys na rynku bardzo się wydłużył – stwierdził Rafał Leszczyński.

W efekcie zawartych umów, część producentów uzyskała zamówienia, inni wciąż na nie czekają. – Nowe przetargi są ogłaszane, ale nie znamy tempa ich przebiegu, nie wiemy jak długo będzie trwał ten proces i kiedy umowy zostaną podpisane – powiedział. Jak wskazał prezes Leszczyński, mowa tu o bardzo dużych przetargach (największy ma wartość 6 mld zł), w których sam proces zadawania pytań może wydłużyć proces do roku czy dwóch.

– Niestety nie możemy patrzeć na rynek z całkowitym optymizmem. Dobrze, że przetargi są, ale dla producentów najważniejsze są podpisane umowy – stwierdził.

Zdaniem prezesa KZN Bieżanów, kluczowym problemem branży, z którego wynikają wszystkie perturbacje, jest brak stabilnego finansowania kolei w Polsce i nierównowaga w stosunku do inwestycji drogowych. – Sektor drogowy dzięki stabilnemu finansowaniu rozkwitł. W ciągu 30 lat sieć drogowa zwiększyła się o 100 procent podczas gdy kolejowa skurczyła się o około 20-30 procent – wskazał Rafał Leszczyński.

– Według statystyk Urzędu Transportu Kolejowego od 2012 do 2021 roku środki na drogi były siedmiokrotnie wyższe niż na kolej. Jesteśmy przedostatnim państwem jeżeli chodzi o poziom finansowania sektora kolejowego wśród krajów OECD. To pokazuje skalę nierówności – powiedział przedstawiciel producentów kolejowych.

Wskazał przy tym na negatywne skutki godzenia się na taką rzeczywistość i swoistej „zaradności” wśród uczestników rynku i zarządzających koleją. – Wydaje mi się, że bardzo negatywnie zadziałała taktyka „radzenia sobie pomimo wszystko” przez kolejnych ministrów i kolejne zarządy PLK. Nie mówili oni: „basta! stop! finansowanie musi być zapewnione”, tylko bohatersko radzili sobie bez pieniędzy – ocenił prezes KZN Bieżanów. – Skoro oni sobie radzili bez odpowiednich środków, to państwo uważało, że wszystko jest w porządku, natomiast degradacja linii kolejowych postępowała.

Jak skonstatował Rafał Leszczyński, nadal w tej kwestii niewiele się zmieniło. Powstały z inicjatywy organizacji branżowych projekt nowej ustaw o Funduszu Kolejowym utknął w ministerstwach, kierujący Ministerstwem Infrastruktury deklarują jednak, że rozmowy w tej sprawie trwają. – Mam nadzieję, że w końcu przełożą się one na rozpoczęcie procesu legislacyjnego i obecnie 10-krotnie mniejszy fundusz kolejowy stanie się przynajmniej równy funduszowi drogowemu – podsumował prezes KZN Bieżanów.